(( ان الله جمیل و یحب الجمال ))

(( تفکر اسلامی بین هنر و حکمت ضرورتا پیوند می بیند. اگر کسی ناگزیر شد که به پرسش ((اسلام چیست؟)) پاسخ گوید کافی است به یکی از شاهکارهای هنر اسلامی مانند مساجد توجه کند )) (بورکهارت، پژوهش گر در زمینه ی هنر و معماری و عرفان اسلامی و تصوف)

اسلام به دستاورد های بشری احترام میگذارد ولی مانند تمام مکاتب، برای آنها محدودیت هایی قائل است و برای پیشگیری از انحرافات به تشریح آنها گاهی کلی و گاهی جزئی پرداخته است که در زمان ما پزشکی، روانشناسی، جامعه شناسی و سایر علوم اکثر نظرات اسلام را تایید می کنند.

از نظر اسلام، هنر یک دستاورد انسانی است که خداوند قسمت اعظمی از آن را در وجود خود انسان نهاده است و یکی از منابع اصلی دریافت آن الهام است از این رو ناقدان خوب لزوما هنرمندان خوبی نیستند، این موضوع در شعر بسیار ملموس تر است.

علامه جعفری هنری را که به ارتقای انسان و امید او به آینده و فرار از پوچی و حیرانی نیانجامد را هنر برای هنر می داند نه برای خدا و انسان در حیات معقول (فلسفه هنر از دیدگاه اسلام).

یکی از هزاران نقطه ی اتصال هنر و تفکر اسلامی این شعر سعدی است:

بني آدم اعضاي يكديگرند                که در آفرينش زيك گوهرند

چو عضوي به درد آورد روزگار        دگر عضوها را نماند قرار

این شعر برگرفته از روایت حضرت محمد(ص) است که میفرمایند:

«مثل المومن في توادهم و تراحمهم كمثل الجسد اذا اشتكي بعضه تداعي سائره بالحرو الحمي»

داستان انسان های باایمان در مهربانی و مهرورزی به یکدیگر همانند پیکر انسان است که در بیماری و ناراحتی یک عضو سایر اعضاء با شب بیداری و تب با او همدردی می کنند. (بحارالانوار، ج 61، ص 150). در رسايي آن همين بس كه زينت بخش سر در سازمان ملل متحد شده است.

از نمونه های درخشان هنر اسلامی میتوان به معماری های دنیای اسلام(مساجد، مقبره ها و ...  آیات 31و 32 اعراف و 36 نور دلایلی بر زیبایی ظاهری مسلمان در عبادت و زیبایی و رفعت بنای مساجد است)، اعجاز هنری قرآن در لفظ و تلخیص و قالب داستانی و تصویر سازی، قرائت های زیبا و تاثیر گذار، آثار شخصیت های دینی(مانند علی(ع) ر.ک. به ديوان على‏بن ابى‏طالب، سيد محسن امين_داستان راستان شهید مطهری و ...)، خوشنویسی، هنرهای تجسمی، تعزیه(هنر نمایش) و ... نام برد.

در نگاهی عمیق، هنر در اسلام تجلی اسماء و صفات خداوند است(جمیل، لطیف، مصور، بصیر، نور، بدیع، احسن الخالقین) و در این بین هنرمند فقط یک واسطه است.